Alles wat je moet weten over normale en abnormale afscheiding tijdens de zwangerschap

Het is misschien een wat minder smakelijk onderwerp, maar vergis je niet: hier hebben veel aanstaande mama's vragen over. Want wat gebeurt er nu precies ‘daar beneden'? Tijdens de vroege zwangerschap kan je lichaam meer vaginale afscheiding produceren, en voordat je bevalt kan je zelfs een bloederige slijmafscheiding tegenkomen. Soms kan je afscheiding op een probleem, zoals een ontsteking, wijzen. Maar meestal is het gewoon een hormonale schommeling. Lees verder om meer te weten te komen over de verschillende soorten afscheiding die je tijdens je zwangerschap kan ervaren. 

Wat is een normale afscheiding tijdens de zwangerschap? 

Een normale afscheiding tijdens de zwangerschap is helder of wit en meestal een beetje plakkerig; het zou geen merkbare geur mogen hebben. Het is prima als je afscheiding een beetje gelig is op je ondergoed of inlegkruisje. Het kan zijn dat je tijdens je zwangerschap – nu je meer oestrogeen en progesteron aanmaakt en de bloedstoevoer naar de vagina versterkt – meer afscheiding produceert dan normaal, zeker tijdens het tweede trimester. Afscheiding helpt je vagina schoon te houden en dode cellen af te voeren en is hoe je lichaam je groeiende baby tegen ontstekingen beschermt. Een slijmachtige afscheiding aan het einde van je zwangerschap (na 39 weken) is ook heel gewoon. Dit is de slijmprop waar we het later verder over hebben.

Is vaginale afscheiding een teken van zwangerschap? 

Een vaginale afscheiding is meestal niet een teken dat je zwanger bent, maar tijdens de eerste dagen van een zwangerschap kan je wat lichte bloedvlekjes in je ondergoed tegenkomen. Dit is implantatiebloeding en kan voorkomen wanneer het bevruchte eitje zich in het baarmoederslijmvlies nestelt. Tijdens het begin van je zwangerschap is je afscheiding vaak roze, een beetje lichter van kleur dan wanneer je ongesteld bent. Als je benieuwd bent hoeveel je weet over de andere vroege tekenen van zwangerschap kan je onze quiz doen. En als je er net achter bent gekomen dat je zwanger bent, bekijk dan onze zwangerschapskalender om een idee te krijgen van wat je kunt verwachten tijdens je nieuwe reis!

Wat is leukorroe?

Leukorroe is gewoon de medische term voor alle vaginale afscheiding, niet alleen afscheiding tijdens de zwangerschap. Het is meestal een heldere of witachtige slijmachtige substantie en begint vanaf de puberteit. De kleur, consistentie en hoeveelheid leukorroe kunnen variëren, afhankelijk van waar je in je menstruatiecyclus bent. Vergeet niet, je kan meer afscheiding hebben dan normaal tijdens de zwangerschap, maar dat is zeker niet erg. 

Wat is een abnormale afscheiding? 

Helaas maar waar, je loopt meer kans op vaginale ontstekingen als je zwanger bent. Dit is omdat zwangerschapshormonen de balans van de schimmels en bacteriën in je vagina veranderen, waardoor je meer vatbaar bent voor schimmelinfecties of bacteriële vaginose. Veranderingen in de kleur, geur of samenstelling van je vaginale afscheiding kunnen een teken van ontsteking zijn, dus het is een goed idee om dit wat in het oog te houden tijdens je zwangerschap. Bacteriële vaginose kan tot veranderingen in je afscheiding leiden, waardoor het een sterke, visachtige geur kan krijgen en waardoor het er grijs, wit of groen uit kan zien. Een schimmelinfectie kan dikke, witte of klonterige afscheiding veroorzaken. Als je dergelijke veranderingen opmerkt, of als er iets anders niet helemaal goed voelt, neem dan contact op met je arts. Misschien heb je een behandeling nodig. Onbehandelde vaginale infecties kunnen zich namelijk naar de baarmoeder verspreiden en je baby in gevaar brengen. 

Wanneer moet ik mijn arts bellen? 

Maak een afspraak met je huisarts als je afscheiding van kleur of samenstelling verandert of vies begint te ruiken. Neem ook contact op als je last hebt van jeuk of als plassen pijn doet. Als je afscheiding waterig of bloederig wordt kan het zijn dat je vliezen gebroken zijn of dat je slijmprop loslaat. Als dit gebeurt voordat je voldragen bent met 39 weken kan het een teken van een vroegtijdige bevalling zijn, dus laat je meteen onderzoeken. Vaginaal bloeden (anders dan lichte bloedvlekjes of een bloederig slijm) kan op ieder moment tijdens de zwangerschap reden tot zorg zijn, dus aarzel niet om contact op te nemen met je arts of om naar het ziekenhuis te gaan.  

Hoe kan ik een vaginale infectie tijdens de zwangerschap helpen voorkomen?

Om jezelf daar beneden schoon te houden veeg je altijd van voren naar achteren nadat je het toilet hebt gebruikt. Zo vermijd je dat fecale bacteriën hun weg naar de vagina vinden. Gebruik een inlegkruisje (geen tampons) als je veel last hebt van afscheiding tijdens de zwangerschap. Zorg er ook voor dat je jezelf met water en een zachte zeep wast tijdens het douchen of als je in bad zit. Het is ook een goed idee om katoenen ondergoed te dragen, of van andere natuurlijke, ademende vezels, en om strakke broeken te vermijden (sorry yogabroek!). 

Het is verleidelijk om vaginale douches of speciaal-zepen te gebruiken om de geur te verbergen als je afscheiding sterker begint te ruiken, maar dit is niet aan te raden. In plaats daarvan vraag je beter je arts om advies, zij kunnen je vertellen hoe je hier het beste mee omgaat.  

Zijn er andere soorten vaginale afscheiding waar ik op moet letten? 

Hieronder andere soorten afscheiding die je voor, tijdens en zelfs na je zwangerschap kan hebben: 

• Ovulatie afscheiding. De hoeveelheid leukorroe die je produceert varieert tijdens je menstruatiecyclus. Het wordt meer wanneer je ovuleert (en je het meest vruchtbaar bent) en is meestal dun en glad van samenstelling. Na je ovulatie wordt de hoeveelheid afscheiding minder en dikker, maar minder merkbaar. Deze veranderingen kunnen je opvallen als je zwanger wilt worden en op je vruchtbaarheid let. 

• Slijmprop. Zoals de naam al zegt is de slijmprop een opbouw van slijm die de baarmoederhals vult en de ingang naar de baarmoeder blokkeert. Dit ontwikkelt zich tijdens de zwangerschap en beschermt je baby tegen ontstekingen. Net voordat je bevalling begint, wanneer je baarmoederhals uitzet, komt deze prop los en wordt hij uit de vagina geduwd. De slijmprop kan helder of lichtroze zijn en een beetje bloederig van kleur en zal dikker zijn dan je gewone zwangerschapsafscheiding. 

• Gebroken vliezen. Een paar uur voordat je begint te bevallen kan de vruchtzak waarin je baby zich bevindt breken en kan je een waterachtige vloei voelen van het vruchtwater. Het hoeft overigens helemaal niet zo dramatisch te zijn als in de film: sommige vrouwen voelen een klein straaltje, anderen lekken wat meer, en sommige aanstaande moeders merken er helemaal niets van. 

• Kraamvloed. Nadat je bevallen bent van je baby en de placenta, vaginaal of via keizersnede, zie je een nieuw soort afscheiding. Kraamvloed is de slijm en bloed die je in de dagen na de geboorte afscheidt. Het begint dik en rood, wordt langzaamaan een roze kleur en dan uiteindelijk geel of wit. Als je een keizersnede hebt gehad kan dit wat minder zijn dan wanneer je vaginaal bent bevallen. Deze afscheiding kan zo'n vier tot zes weken na de bevalling blijven duren. 

Er zijn zoveel wonderlijke en wondermooie dingen die tijdens je zwangerschap gebeuren. Download onze handige zwangerschapsgids voor nog meer informatie over wat je baby en jij nog te wachten staat.